کد مطلب: ۶۷۵۵۵۴
۲۸ مرداد ۱۴۰۳ - ۰۶:۵۱

هنر بیهوشی چطور پدید آمد؟

شاید توی خیلی از فیلم‌ها دیده باشید که چطور دکتر‌ها و جراحان تجربی قدیم، مثلاً دندان بیمار را بدون هیچ داروی بی‌حسی می‌کشند یا بدون بیهوشی، زخم عمیق را می‌دوزند، دست و پای سیاه شده را قطع می‌کنند و...

به گزارش مجله خبری نگار، شاید توی خیلی از فیلم‌ها دیده باشید که چطور دکتر‌ها و جراحان تجربی قدیم، مثلاً دندان بیمار را بدون هیچ داروی بی‌حسی می‌کشند یا بدون بیهوشی، زخم عمیق را می‌دوزند، دست و پای سیاه شده را قطع می‌کنند و...؛ خب البته اینها همه فیلم هستند و واقعیت این است پزشکان قدیم برای کم‌کردن درد جراحی‌ها چندان هم دست و بالشان خالی از دارو نبوده است. گزارش‌هایی از اوایل قرون وسطا وجود دارد که نشان می‌دهد پزشکان آن زمان اسفنج‌های آغشته به تریاک و آب ترنجبین را برای ایجاد خواب‌آلودگی و همچنین آماده‌سازی برای انجام عمل و کاهش درد پس از آن به بیماران می‌مالیدند. در دستنوشته‌هایی از دوران روم باستان هم دستور تهیه یک معجون آرام‌بخش به نام «دوال» آمده است. این شربت از صفرای گراز، تریاک، آب ترنجبین، شوکران و سرکه تهیه شده بود.

از سال‌های ۱۶۰۰ به بعد هم در اروپا، تریاک و لودانیوم (تریاک محلول در الکل) به مسکن‌های رایج تبدیل شدند. با این حال این دارو‌ها خام و نادقیق بودند و به سختی می‌توانستند متناسب با بیماران و نیاز‌های آنها تهیه شوند و در ضمن خطرناک هم بودند و گاه بدون درد، بیماران را به دیار باقی می‌فرستادند! 

به همین دلیل وقتی جراحان مجبور به انجام جراحی‌های تهاجمی بودند، اغلب معقول‌ترین روشی که به کار می‌بردند این بود عمل تا حد امکان سریع و دقیق باشد و جراحان ماهرتر یعنی جراحان سریع‌تر! 

همان‌طور که جراحان به دنبال راه‌های جدیدی برای انجام کار خود بودند، روش‌های غیرعادی‌تری برای تسکین درد به وجود آمدند. مثل اعمال فشارشدید به شریان‌ها یا اعصاب برای بیهوش کردن یا ایجاد بی‌حسی ناگهانی و کوتاه در اندام‌ها. یا روش‌های شبیه هیپنوتیزم که جراح بیمار را در حالت تعلیق حسی قرار می‌داد و به‌سرعت عضوی را قطع می‌کرد. از اوایل قرن ۱۹ مجموعه‌ای از گاز‌های قابل استنشاق آماده بودند تا عصر جدیدی از بیهوشی مدرن را آغاز کنند. از اواسط این قرن جراحان به‌طور فزاینده‌ای به استفاده بالینی از یک ترکیب آلی خوشبو به نام «اتر» علاقه‌مند شدند.

 نخستین استفاده مدرن از اتر در سال ۱۸۴۶ و توسط یک جراح آمریکایی به نام ویلیام مورتون بود که توانست با این گاز، بیمار را بیهوش کرده و توموری را بدون درد از گردن او خارج کند. بعد‌ها هم کلروفرم آمد و بهتر از اتر عمل کرد و امکان جراحی‌های پیچیده‌تر همراه با بیهوشی فراهم شد. امروزه هیچ یک از این دو گاز دیگر برای جراحی‌ها استفاده نمی‌شود و دارو‌های ایمن‌تر و مؤثرتر، بیهوشی را به هنری دقیق در خدمت پزشکی تبدیل کرده‌اند.

منبع: قدس

ارسال نظرات
قوانین ارسال نظر